“Een netwerk als AVA_Net is daarbij cruciaal” Door:
Foto: Pixabay, Pexels
Wietske van den Heuvel
Wietske van den Heuvel (Foto: Sebastiaan ter Burg)

Wietske van den Heuvel heeft een nieuwe baan en nam daarom in december afscheid van de Domeinraad van AVA_Net. Bijna 10 jaar lang gaf ze vanuit de koepelorganisatie Digitaal Erfgoed Nederland koers en richting aan de activiteiten van het kennisnetwerk. Wat gaat ze nu doen? Wat betekent AVA_Net voor het werkgebied van DEN en wat geef ze haar opvolger mee?

“Ik ga aan de slag als programmamanager bij Regieorgaan SIA. Zij houden zich bezig met het bevorderen van de impact en kwaliteit van het praktijkgericht onderzoek van hogescholen. Ze financieren onderzoek en stimuleren samenwerking tussen hogescholen, het bedrijfsleven en publieke instellingen. Ik zal aan de slag gaan met verschillende financieringsregelingen, waaronder een nieuwe regeling voor hogescholen en de creatieve industrie, GoCI. Deze regeling is bedoeld voor professionals die bijvoorbeeld willen weten hoe zij door middel van onderzoek hun bedrijfsprocessen kunnen innoveren, collega’s zoeken om samen onderzoek te doen en voor onderzoekers van universiteiten, hogescholen en andere kennisinstellingen die onderzoek (willen) doen in de creatieve sector. Een groot deel van de erfgoedsector valt eigenlijk ook onder de creatieve industrie, dus ik hoop nog veel mensen uit het erfgoedveld en de bredere cultuursector tegen te komen in mijn nieuwe baan.

Binnen DEN hield ik mij vooral bezig met auteursrechten, muziek, audiovisueel erfgoed, groene duurzaamheid en kunstmatige intelligentie. Daar werkte ik veel samen met musea, archieven, bibliotheken, podiumkunstinstellingen en andere culturele instellingen om kennis te ontwikkelen en adviezen te geven. Ook heb ik aan verschillende projecten gewerkt, zoals een nieuwe auteursrechtentool binnen het NDE.

Ik ben bijna 10 jaar lid geweest van de domeinraad bij AVA_Net en dat was altijd heel plezierig. Voordat ik bij DEN ging werken, werkte ik bij Beeld & Geluid en ik heb altijd wel een zwakke plek gehouden voor het AV-erfgoed. Het materiaal zelf is vaak heel kwetsbaar, terwijl de beelden en geluiden die er op staan je terug in de tijd kunnen transporteren of je kunnen raken. Als je dan kijkt naar onze huidige maatschappij, dan leven we eigenlijk in een AV-tijdperk. Als iets niet gefilmd of gefotografeerd is dan lijkt het niet meer te bestaan. Tegelijk is het een enorme uitdaging om dat te bewaren.

Als we kijken naar de diverse sectoren binnen de brede cultuurbranche, zien we grote verschillen in kennis en kunde op het gebied van digitalisering. DEN probeert deze expertises samen te brengen en organisaties te laten profiteren van elkaars ervaringen. Een netwerk als AVA_Net is daarbij cruciaal. Zo zou de podiumkunstensector goed kunnen profiteren van de kennis binnen het netwerk over het archiveren en beheren van audiovisueel materiaal. In onze gesprekken met theatergezelschappen, orkesten en dansgezelschappen merken we dat hieraan behoefte is.

Kijk bijvoorbeeld naar dansgezelschappen. Anders dan bij muziek en tekst is er nog geen breed gedragen notatie voor dans die gebruikt kan worden om een ballet exact te reproduceren. Daarom nemen de gezelschappen repetities op. Bij het instuderen van een ballet met nieuwe dansers grijpen ze vaak terug op dit audiovisuele materiaal,  maar hoe bewaar je de AV-producties en voor wie? Hoe digitaliseer je ze en in welk formaat? Hoe zorg je ervoor dat je in een grote hoeveelheid materiaal die ene scène kunt vinden? Bij dit soort vragen verwijzen we ze vaak door naar de kennisbank van AVA_Net of naar de experts in het netwerk.

Ook stimuleert DEN samenwerking. Zo worden er richtlijnen ontwikkeld die professionals in de podiumkunsten helpen om direct tijdens het maakproces te archiveren, het zogenaamde ‘archiving by design’. Je maakt dan samen met producenten afspraken over hoe ze het archief aanleveren, zodat ze het audiovisuele materiaal direct in het juiste formaat maken en goed beschrijven en opslaan. Dit bespaart archiefinstellingen op de langere termijn tijd en geld. Ook zorg je ervoor dat het materiaal niet verloren gaat en beter herbruikbaar is. Hierdoor kunnen de collecties makkelijker worden overgedragen aan bijvoorbeeld een gemeentearchief, waardoor de kans op een samenwerking groter wordt.

Kennisdeling en samenwerking brengen de cultuursector dus verder. Voor de toekomst zou het daarom mooi zijn als steeds meer professionals uit de bredere cultuursector AVA_Net weten te vinden en er onderdeel van uit gaan maken. Het zou mooi zijn als mijn opvolger daaraan kan bijdragen.”

Meer artikelen